Translation(s): العربية - বাংলা-(Bengali) - Deutsch - Ελληνικά - English - Español - Français - עברית (Hebrew) - Italiano - 한국어 - Polski - Português (Brasil) - Русский - සිංහල-(Sinahala) - Svenska - தமிழ் (Tamil) - 简体中文
Debian wspiera wszystkie rodzaje środowisk graficznych, od pełnowymiarowych pulpitów do lekkich alternatyw, a nawet minimalistycznych, ale potężnych menedżerów okien.
Środowisko graficzne zapewnia spójny zestaw aplikacji pod względem wyglądu, funkcjonalności i użyteczności.
Contents
Elementy pulpitu
Pulpit
Projekt GNOME zapewnia dwie rzeczy: pulpit GNOME, intuicyjny i atrakcyjny dla użytkowników pulpit, oraz platforma rozwojowa GNOME, rozbudowany framework do tworzenia aplikacji które integrują się z resztą środowiska. |
|
Plasma od KDE to potężne otwartoźródłowe środowisko graficzne dla unixowych stacji roboczych. Łączy w sobie łatwość użycia, nowoczesną funkcjonalność i znakomity design z technologiczną przewagą uniksowego systemu operacyjnego. |
|
Xfce to lekki pulpit dla różnych systemów *NIX. Zaprojektowany dla produktywności, ładuje i uruchamia programy w mgnieniu oka, oszczędzając przy tym zasoby systemowe. |
|
LXDE został zaprojektowany z myślą o komputerach o niskiej wydajności takich jak starsze maszyny o ograniczonych zasobach, netbooki nowej generacji i inne małe komputery. |
|
MATE to kontynuacja GNOME 2. Zapewnia intuicyjny i atrakcyjny interfejs użytkownika dla Linuxa i innych systemów unixopodobnych przez zastosowanie tradycyjnych metafor. |
|
Inne pulpity dostępne w Debianie to Cinnamon, LXQt, Budgie, Enlightenment, FVWM-Crystal, GNUstep/Window Maker, Sugar i więcej.
Pozostałe pulpity niedostępne w Debianie to m.in. Unity (1 2), Pantheon, ROX, Equinox/EDE, Étoilé, CDE, Artemis, Durden, Trident, Lumina i inne.
Menedżer okien
Jak sama nazwa wskazuje, menedżer okien obsługuje układ, wygląd i sposoby interakcji z oknami w Twoim środowisku graficznym. Niektóre menedżery okien mogą być częścią Twojego środowiska graficznego, inne (jak kafelkowe menedżery okien) działają też osobno, a nawet zostały w tym celu zaprojektowane.
Openbox to lekki i w pełni konfigurowalny menedżer okien z dużym wsparciem standardów. Jest znany ze swego minimalistycznego wyglądu. |
|
Fluxbox to menedżer okien dla X bazowany na kodzie Blackbox 0.61.1. Jest bardzo lekki i łatwy w obsłudze a przy tym ma dużo funkcji dzięki którym może zapewnić przyjemny i bardzo szybki user experience. |
|
Compiz to menedżer okien i kompozycji dla serwera X używający akceleracji sprzętowej 3D do tworzenia szybkich efektów graficznych. |
|
Szukaj menedżerów okien z Debtags: x11::window-manager.
Kafelkowe menedżery okien
Kafelkowe menedżery okien ustawiają okna w siatce, przez co łatwo zajmują całą przestrzeń ekranu.
Wmii to dynamiczny menedżer okien dla X11. Obsługuje klasyczne oraz kafelkowe zarządzanie oknami wraz z rozszerzoną obsługą przez klawiaturę, mysz i system plików. Paradygmat przestrzeni roboczych został w nim zastąpiony tagowaniem. |
|
Awesome to dynamiczny menedżer okien dla X11. Obsługuje kafelkowanie okien z rozszerzoną obsługą klawiatury, myszy, oraz jest skryptowalny w Lua. Ma dostępnych wiele wtyczek dzięki którym może stać się naprawdę solidnym wyborem. Zastępuje paradygmat przestrzeni roboczych podejściem kafelkowym nienachodzących okien. |
|
Notion jest kafelkowym, zakładkowym menedżerem okien dla serwera X. |
|
sway jest kafelkowym kompozytorem Waylanda. |
|
Menedżery wyświetlania
W X Window System, X display manager to graficzny menedżer logowania startujący sesję na serwerze X z tego samego lub innego komputera. Menedżer wyświetlania pokazuje użytkownikowi ekran logowania. Sesja startuje gdy użytkownik poprawnie wpisze login i hasło.
Więcej informacji: Display Manager
Serwer wyświetlania
Większość środowisk graficznych opiera się na Xorg, a w przyszłości będzie obsługiwać Wayland.
Jak to działa
Instalacja środowiska graficznego
Podczas instalacji Debiana instalator oferuje wybór środowisk graficznych do zainstalowania. Jeśli wolisz zainstalować jakieś środowisko po zbootowaniu do Twojego nowego systemu, możesz to zrobić odznaczając Podstawowe składniki środowiska graficznego Debiana.
Użytkownik instalujący system od Debiana 10 (buster) do Debiana 12 (bookworm) zobaczy takie menu:
[*] Podstawowe składniki środowiska graficznego Debiana [ ] Środowisko GNOME [ ] Środowisko Xfce [ ] KDE Plasma [ ] Cinnamon [ ] MATE [ ] Środowisko LXDE [ ] LXQt
- Zaakceptowanie tego wyboru spowoduje zainstalowanie środowiska GNOME.
- Bez odznaczania środowiska graficznego, inna pozycja, również GNOME, może zostać wybrana. Spowoduje to instalację tego wyboru.
Odznaczenie Podstawowe składniki środowiska graficznego Debiana i zaznaczenie środowiska graficznego sprawi że zostanie zainstalowane środowisko graficzne Debiana.
Dla wyjaśnienia tego zachowania trzeba spojrzeć na część linii Recommends: w apt show task-desktop.
Recommends: task-gnome-desktop | task-xfce-desktop | task-kde-desktop | task-lxde-desktop
| task-cinnamon-desktop | task-mate-desktop | task-lxqt-desktop- Opcja 'Podstawowe składniki środowiska graficznego Debiana' instaluje task-desktop i wymaga jednego z wyżej wymienionych pakietów. Jeśli w systemie nie ma żadnego z nich, to pierwszy z nich, task-gnome-desktop, zostanie zainstalowany żeby spełnić zależność. To jest sytuacja w której użytkownik akceptuje jedynie Podstawowe składniki środowiska graficznego Debiana.
Patrząc na apt show task-mate-desktop widać że ma on zależność od task-desktop i mate-desktop-environment. Zaznaczenie MATE z zaznaczeniem bądź nie 'Podstawowe składniki środowiska graficznego Debiana' i tak spełni Reccomends task-desktop oraz zainstaluje MATE zamiast domyślnego GNOME.
Po wszystkim zainstalowanie kolejnego środowiska graficznego wymaga zainstalowania tylko jednego pakietu. Dla niektórych środowisk masz wybór między wieloma meta-pakietami w zależności od tego czy chcesz zainstalować zestaw minimalny czy chcesz zainstalować większość programów wchodzących w skład środowiska graficznego. Zajrzyj na stronę środowiska które chcesz zainstalować, a znajdziesz tam opis tych meta-pakietów.
Podręcznik Administratora Debiana: Customizing the Graphical Interface
Debian Reference Manual: The X Window System: Key packages (Rozdziały 7.1, 7.2)
Instalacja nowego środowiska graficznego sprawi, że będzie ono dostępne w Twoim systemie, ale aby z niego skorzystać musisz jeszcze skonfigurować sesję użytkownika (zobacz niżej).
Sesje
Sesje są zwykle obsługiwane przez menedżer wyświetlania, który to polega na Xsession.
Większość menedżerów wyświetlania pozwala na wybranie jakie środowisko graficzne i/lub menedżer okien chcesz uruchomić w następnej sesji i ewentualnie ustawić je jako domyślne.
Jeśli nie chcesz używać menedżera wyświetlania do obsługi Twoich sesji, rozważ użycie nodm - być może wygodnie będzie Ci używać tylko blokady ekranu (np. XScreensaver, slock) do manualnego blokowania sesji zamiast menedżera który pytania o login i hasło. To rozwiązanie raczej nie jest odpowiednie na serwery, ale może być akceptowalne w domu, zakładając zaufanie do innych jego mieszkańców.
Jeśli nie masz menedżera wyświetlania, nadal możesz wystartować X Environment z terminala wydając polecenie startx, która wywołuje xinit.
Debian Reference Manual: The X Window System: Starting the X Window System (Rozdział 7.5)
Skórki i personalizacja
Środowiska graficzne często mają spersonalizowane motywy pozwalające na zmianę wyglądu i stylu Twojego pulpitu. Najprostszym sposobem na dostosowanie środowiska graficznego do Twoich potrzeb jest instalacja pakietów z motywami przez Menedżer Pakietów Twojego systemu.
Dalsza personalizacja jest możliwa poprzez edycję ustawień biblioteki graficznej jak GTK2, GTK3, albo przez bezpośrednią zmianę w ustawieniach aplikacji.
Niektóre terminale jak xterm i urxvt używają Xresources do kontroli ich wyglądu i funkcjonalności.
Szukaj stylów X11 z Debtags: x11::theme.
Fonty
Sprawdź, jak zainstalować fonty, jak działa renderowanie fontów i inne sprawy.
Częste problemy
Środowiska heterogeniczne
Podczas gdy zadaniem pulpitu jest zapewnienie spójnego zestawu aplikacji, prawdopodobnie zainstalujesz aplikacje napisane dla różnych środowisk graficznych, które używają różnych bibliotek graficznych, co sprawia problemy z ich właściwą integracją.
Osiągnięcie spójnego wyglądu i stylu między Twoimi aplikacjami może być nie lada wyzwaniem. Polega to na sztuczkach takich jak użycie skórek zaprojektowanych specjalnie tak żeby wyglądały podobnie w różnych środowiskach i aplikacjach
Niektóre funkcjonalności jak menu mogą być wspólne między środowiskami, w szczególności stosującymi się do wytycznych FreeDesktop (XDG).
Aplikacje domyślne
Posiadanie wielu aplikacji służących do tego samego prowadzi do konkurencji który program ma otworzyć jakiś plik. Istnieje wiele mechanizmów które kontrolują zachowanie domyślnych aplikacji i ustawień.
Informacje
Użytkownik końcowy
Menedżery wyświetlania jak XDM, GDM, WDM, czy KDM.
Cross-stylizacja
qt5-gtk-platformtheme : może pomóc ujednolicić wygląd aplikacji QT5 w środowiskach GTK.
Base16 : wytyczne do tworzenia podobnie wyglądających motywów dla różnych aplikacji.
Kontrybuowanie
Zobacz też
CategoryDesktopApplication - strony wiki o graficznych programach na pulpit
Linki zewnętrzne
Pulpit w Wikipedii